Als je kijkt door de bril van de gezondheidszorg is een PGO gelijk aan een EPD. Maar dan een EPD dat in handen is van de patiënt. Daarmee vraag ik me af: waarom is PGO dan een afkorting van Persoonlijke Gezondheidsomgeving en niet van Patiënten Gezondheidsomgeving?
Het ontstaan van de PGO
Zolang het PGO een Patiënten Gezondheidsomgeving is, zal er niet veel veranderen in ons denken over gezondheid. De Patiëntenfederatie is een van de grote voorvechters van een omgeving waarin patiënten zelf hun medisch dossier kunnen beheren, als opvolger van het Elektronisch Patiëntendossier (EPD). Het EPD was (en is) het dossier over mij dat in handen is van een zorgprofessional, bijvoorbeeld bij mijn huisarts. Met de realisatie dat de patiënt zelf de kracht is in de meeste genezingsprocessen, en niet de arts, heeft de federatie EPD2.0 in handen willen leggen van de patiënt. En daar hoort een nieuwe naam bij.
Andere organisaties, zoals Zelfzorgondersteund! (ZO!) en MedMij, kijken door dezelfde bril: een PGO is het EPD dat in handen is van de patiënt, en dat PGO moet beschikken over zorgpaden, anders voldoet het niet aan de heersende definitie van EPD2.0. Dat is een gemiste kans en wel om twee redenen:
Gezondheid is meer dan niet ziek zijn
In de eerste plaats omvat mijn persoonlijke gezondheid meer dan mijn ziekte. Mijn gezondheid staat onder invloed van het werk dat ik doe, maar ook van de lucht die ik inadem, de kruidenier die ik bezoek, de sportschool of sportclub met bijbehorende kantine. Daarnaast mijn voedingspatroon, mijn DNA, de tegenslagen die ik moet verwerken, mijn partner, de staat van het huis, en de buurt waarin ik woon. Voor al die informatie is geen plek in een EPD. Verder is er niets of niemand die voor mij uitzoekt wat het effect is van al die invloeden op mijn gezondheid en hoe ik daar het beste op kan reageren.
Persoonsgerichte zorg
In de tweede plaats wil ik als relatief gezonde persoon helemaal niet opgenomen worden in de wereld van de gezondheidszorg: ik wil daar ver buiten blijven! De vraag is dan: wie helpt mij daarbij? Wie heeft er geld en tijd voor over om mij buiten de poorten van het beste zorgsysteem van de wereld te houden? Ooit, zo’n 5.000 jaar geleden, werden artsen in China beoordeeld op hun vermogen om hun dorps- en stadsgenoten buiten het zorgcircuit te houden. Toen gold nog wat Huang Dee zei: “Superieure artsen voorkomen ziekten. Middelmatige artsen behandelen de ziekte voordat deze zich verder ontwikkelt. Inferieure artsen behandelen de geheel ontwikkelde ziekte.”
Een PGO naar wens
Wil ik terug naar het China van vóór onze jaartelling? In het geheel niet! Maar ik merk wel dat mensen op zoek zijn naar hulpmiddelen die hen ondersteunen bij het ‘buiten de gezondheidszorg blijven’. Dat wordt ook wel ‘preventie’ genoemd. Ons ministerie en onze zorgverzekeraars hebben daar moeite mee, omdat dat niet past in ons huidige betaalsysteem. Maar de mensen met wie ik in contact kom hebben daar lak aan. Die zijn gebaad bij een gezondheidsomgeving waar zij de voor hen waardevolle gezondheidsinformatie niet alleen op een eenvoudige manier kunnen verzamelen, maar die ook in staat is om in die informatie patronen te herkennen, te vergelijken met de laatste wetenschappelijke inzichten en dat alles persoonlijk kan duiden. Dit niet als vervanging van een arts, maar ter voorkoming van een contact met een arts. Selfcare, waarvan ik medeoprichter ben, is zo’n PGO, en ik hoop dat er nog vele zullen volgen, zodat iedereen de PGO kan kiezen die het beste bij haar of hem past. Heel Persoonlijk.
Dit bericht is geschreven door Jeroen Cornelissen en verscheen op 30 maart 2018 als column op de website van ZorgenZ.
