Omdenken in de gezondheidszorg: dit gaat er veranderen

We staan aan de vooravond van grote veranderingen in de gezondheidszorg. En het mooie van deze veranderingen is dat ze te vinden zijn dicht bij jezelf. Niet omwille van zaken die je wel of niet mag doen en niet omwille van verbeteringen in de zorg zelf, maar alleen omdat jij beter in staat zult zijn om jouw eigen gezondheid beter te begrijpen en zelf regie te kunnen nemen. 

Er zijn twee belangrijke uitgangspunten die bovenstaande toekomstvisie onderbouwen: 

  1. Met de huidige technieken kunnen we zelf meer meten en dus veel eerder signalen en of trends oppikken die vroeger pas in een (te) laat stadium werden vastgesteld. Er komen steeds meer sensoren die van alles meten waar vroeger, en ook nu, nog dure apparatuur voor nodig is of waar bijvoorbeeld een handeling op locatie plaats moet vinden. De sensoren zullen in de toekomst een aantal van deze metingen overnemen en zullen steeds beter en steeds goedkoper worden, dus toegankelijk gemaakt worden voor jou, als individu. 
  2. Daarnaast zal geneeskunde meer begrijpelijk gemaakt moeten worden voor iedereen. Eigenlijk moet er een soort van ‘geneeskunde voor dummies’ komen. De tijd dat alles blind wordt overgelaten aan de arts is voorbij, de arts wordt in de toekomst meer een coach en sparringspartner die jou juist helpt bij het interpreteren en behandelen van klachten en of signalen.
     

Verandering komt niet vanuit vakgebied artsen

Blijkbaar zijn we vergeten wat vroeger de belangrijkste bijdragen zijn geweest voor het verlengen van de levensverwachting: riolering, een betere persoonlijke hygiëne, de komst van antibiotica en een strengere wet- en regelgeving die toeziet om het in acht nemen van de gezondheid van het individu. Denk hierbij aan regelgeving rond voeding, wettelijke hygiëne voorschriften, veiligheid op het werk, goedkeuring van gezondheids- en zorgproducten maar ook het subsidiëren en stimuleren van veranderingen in de gezondheidszorg samen met het bewaken van de positie van de patiënt. Het bijzondere is dat de meeste van deze bijdrages juist buiten het vakgebied en het kennisgebied van de artsen lagen! 

Het individu centraal

Hoe zullen nu dan de eerder genoemde uitgangspunten de basis vormen voor een nieuwe grote stap richting het verbeteren van de levensverwachting en het beperken van grote gezondheidsschade door te laat ingrijpen?  

We zullen moeten leren omdenken, niet meer de focus leggen op technologie die bijdraagt aan incrementele verbeteringen van de bestaande situatie over hoe we met zijn allen de zorg vandaag hebben georganiseerd, maar vooral de rol van het individu centraal stellen in de gezondheidszorg. Nu is alles georganiseerd vanuit de aanbieder van gezondheidszorg en zijn we (slaafs) volgend. We zijn vergeten in het systeem het individu centraal te stellen. Alle innovatie in de zorg is erop gericht de bestaande modellen rond zorgverlening, wat lang goed heeft gewerkt, te behouden en te verbeteren in plaats het hele plaatje opnieuw in vraag te stellen en vooral de rol van de vragende partij hierin mee te nemen. 

Dat het individu hiertoe in staat is mag geen vraag meer zijn dan alleen voor hen die de transitie naar een meer persoonsgerichte zorg zien als een bedreiging voor het verlies van hun huidige status quo. We hebben de laatste jaren gezien hoe veerkrachtig de mens is wanneer geconfronteerd met verandering in andere bestaande dagelijkse routines zoals: televisiekijken, op reis gaan, bankzaken regelen, overheidszaken doen en muziek luisteren. Heel veel dagelijkse routines zijn vandaag aangepast door digitalisering waarbij ook hier de bestaande modellen omgekeerd zijn en meer ingericht naar de wens en behoefte van de eindgebruiker. En akkoord, niet meteen zijn alle eindgebruikers massaal overgegaan tot de nieuwe realiteit maar langzamerhand heeft wel de verschuiving plaatsgevonden over de hele populatie, en zo zal het ook gaan met de zorg. 

We kunnen meer (meten) dan we denken

Corona heeft bewezen dat we als eindgebruiker best in staat zijn een aantal zorgtaken op ons te nemen, en laten we dit uitgangspunt, namelijk we zijn best in staat eenvoudige zorgzaken zelf te organiseren, nu ook nog verder doorvoeren vanuit een gezonde situatie. Laten we samen begrijpen welke parameters belangrijk zijn om gemeten te worden willen we niet slachtoffer worden van ongewenste chronische aandoeningen of vervelende incidenten. Deze parameters zullen beperkt zijn in aantal en meetfrequentie, de inspanning is dus laag en de meting eenvoudig.  

Er is aangetoond dat 60% van de chronische aandoeningen vermeden kan worden door alleen op tijd de juiste signalen op te pikken en hier al, in die periode van signalering, actie te nemen. Tenzij het jou niet uitmaakt om chronisch ziek te worden, dan hoef je wat ons betreft ook niets te doen. 

Gezondheid is het mooiste goed wat we hebben en wat we lang bij ons willen houden en de techniek stelt ons in staat meer te meten zodat we op tijd verwittigd worden wanneer zaken de andere kant op gaan. We meten meer en kunnen dan ondersteund worden door professionals die ons helpen de signalen te interpreteren en daarover te adviseren. Als we met zijn allen langer gezond willen blijven zullen we ook met zijn allen meer willen meten en begrijpen en zullen we een spectaculaire verandering zien in de manier waarop de zorg vandaag hebben ingericht. Gezondheid, preventie en zorg zullen dan geïntegreerd zijn en de regie ligt dan voor de helft bij de burger zelf, we gaan van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag.